Belgische onderzoekers hebben nieuwe slangenfamilie ontdekt
Heel zelden komt er een nieuwe familie gewervelde dieren aan het licht. Tot Belgische en Finse wetenschappers recent de stamboom van de superslangenfamilie Elapoidea hertekende.
De superfamilie Elapoidea dook 45 à 50 miljoen jaar geleden op. Ze omvat verschillende slangenfamilies, goed voor meer dan 700 soorten wereldwijd. Cobra's en mamba's zijn waarschijnlijk de bekendste vertegenwoordigers uit die superfamilie. Deze uiterst diverse slangengroep is een klassiek voorbeeld van evolutionaire radiatie, waarbij in korte tijd een groot aantal soorten ontstaat. De stamboom van zulke groepen laat zich doorgaans niet makkelijk opstellen. Het is het internationale onderzoeksteam van biologen van het AfricaMuseum in Tervuren, het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) in Brussel en de Universiteit van Helsinki, wel gelukt door een recordaantal van meer dan 4.600 genen te analyseren. Meestal is die dataset beperkt tot amper een tiental genen, waardoor weinig precies familierelaties kunnen worden vastgesteld.
Het AfricaMuseum bewaart zowat 17.000 slangen, het KBIN ongeveer 20.000. Eerst werd de schedel van enkele collectie-exemplaren gescand. Daarna volgde een ‘virtuele dissectie’, waarbij elk botje apart virtueel werd bestudeerd en de morfologische kenmerken tussen specimens nauwkeuriger werden vergeleken. Naast genetische gegevens gebruikten de onderzoekers nanoCT- en microCT-scans.
De studie is verschenen in het vakblad Molecular Phylogenetics and Evolution.