Wist u dit? Oudste en grootste beuken van Europa en zelfs van de wereld staan in het Zoniënwoud
Ten zuidoosten van onze hoofdstad strekt zich een meer dan 4.000 hectare grote groene long uit: het Zoniënwoud. De ongekroonde koningen van de vegetatie hier zijn de talrijke tot 250 jaar oude reusachtige beukenbomen, waaronder de hoogste ter wereld.
Wat nu een paradijs is voor wandelaars, fietsers en ruiters, was ooit het jachtterrein van koningen en graven. Eind 17e-begin 18e eeuw begonnen de landheren op grote schaal hout te ontginnen om hun schulden te kunnen betalen. In de 18e eeuw zwaaiden de Oostenrijkse Habsburgers hier de scepter. Ze gelastten hun landgenoot, landschapsarchitect en telg uit een tuiniersfamilie Joachim Zinner braakliggende grond massaal op te vullen met nieuwe aanplantingen. Niet uit zorg voor de natuur, maar louter om economische redenen. Om op termijn weer timmer- en brandhout te hebben. Zinners voorkeur ging uit naar een monocultuur van beuken. De bodem en het klimaat in het Zoniënwoud waren en zijn er geschikt voor. Vruchtbaar, nooit te nat en nooit te droog. Aan de rand van het woud verrezen her en der boomkwekerijen. Zodra de beuken volgroeid waren, werden ze getransporteerd en op regelmatige afstanden aangeplant. Zinners elan was niet te stuiten. In één adem door kapte hij delen van het woud om extra beuken neer te poten. Eind 19e eeuw protesteerde de wandelgrage bourgeoisie met succes tegen de ongebreidelde houtkap in het Zoniënwoud.
Enkele stukken van het Zoniënwoud worden sinds 1983 niet meer beheerd of onderhouden; daar kan het bos dus voortaan volop zijn gang gaan. Dat is het geval in het ongerepte bosreservaat en officieel UNESCO-wereldnatuurerfgoed Joseph Zwaenepoel, in het Vlaamse deel van het woud. Het is het oudste en met zijn 230 hectare tegelijk ook grootste bomenreservaat van Vlaanderen. Daar staan de hoogste beuken van het land en enkele zelfs van de wereld! Liefst 30 per hectare drommen er samen. Nergens elders vind je zulke hoge dichtheid. Hun tientallen meters hoge kale stammen lopen uit op een weelderig bladerdak, dat het meeste zonlicht tegenhoudt en dus weinig kansen geeft aan lagere vegetatie. Het ondergrondse leven, kevers, mossen en paddenstoelen doen het wel goed.
Dé ongekroonde wereldkampioen onder de woudreuzen is een bijna 50 meter hoge beuk van ruim 1,5 meter dik. Een gigantisch unicum met meer dan 200 jaar op de teller. Als dat niet kan tellen?!