Wist u dat een Gentenaar de geheimen van het spinnen heeft ontfutseld ?

10/01/2022

Je zou denken aan de titel van een spionageroman, toch is het een waargebeurd verhaal uit de 18e eeuw. De held is Lieven Bauwens, geboren in 1769 in Gent in een gezin van leerlooiers. Later wordt hij ondernemer en economisch spion. Naargelang men staat aan deze of gene zijde van het Kanaal, lopen de meningen over Lieven Bauwens uiteen: of nationale held en weldoener voor de bevolking van zijn geboortestad, of grootindustrieel met weinig scrupules.

Tot de uitvinding van de Mule Jenny (spinmachine) door Samson Crompton, werd er met de hand katoen geweven op een weefgetouw, een tijdrovend werk dat veel arbeidsters vereiste. De machine werkt op waterkracht en kan in één keer 30 tot 1.000 fijne, precies gelijke en sterke draden spinnen. Lieven, met zijn handel in koloniale waren in Engeland voor ogen, beseft hoe belangrijk de machine is voor de opkomst van het spinnen. Dus koopt hij een machine om het procedé te bestuderen. Daarna demonteert hij ze, verbergt de onderdelen in kisten suiker en balen koffie, stuurt alles op naar zijn broer in Hamburg en haalt tegelijk werknemers uit Engeland om de machine aan de praat te krijgen.

Terug in Gent, in 1800, opent hij een grote mechanische spinnerij waar 3.000 mensen werken. Twaalf jaar later telt de streek rond Gent 25 spinnerijen en 15 weeffabrieken. Deze bedrijfstak, die erg krachtig wordt, kan de concurrentie aan met Engeland. Napoleon zelf is erg onder de indruk van Bauwens en zal hem trouwens aanstellen als burgemeester van Gent en hem onderscheiden met het Kruis van het Legioen van Eer. Een paar jaar later wordt Bauwens meegesleurd in de val van het Keizerrijk en hij sterft op 17 maart 1822, op 53 jaar, zo goed als blut door zijn buitensporig luxueuze smaken en zijn weerzin tegen zuinigheid.