Wist u dat een Belgische onderwijzeres honderden Joodse kinderen heeft gered tijdens de bezetting?

26/01/2022

In 1942 geeft de Brusselse Andrée Geulen les in een school in de hoofdstad. Ze is verontwaardigd door de discriminatie waaronder sommige leerlingen lijden ten gevolge van de voor Joden verplichte dracht van de gele ster en meer nog wanneer ze in het verslag van de Belgische verzetsstrijder Victor Martin over de toedracht in het kamp Auschwitz verneemt welk lot gedeporteerde Joden wacht.

Dan leert ze op het werk Ida Sterno kennen, een maatschappelijk werkster die een niet-Joodse collega met een Arisch uiterlijk zoekt (precies zoals Andrée, een knappe jonge blondine met blauwe ogen die ook nog Duits spreekt) voor de kinderafdeling van het Joods Verdedigingscomité (JVC), het Belgische verzet. Zonder aarzelen treedt ze in het voorjaar van 1943 toe tot deze afdeling met haar dertigtal leden. Vanaf dan tot op het einde van de oorlog haalt ze kinderen op bij hun familie om ze naar een schuilplaats te brengen. Dat deel van haar opdracht is emotioneel het zwaarst: een kleintje bij zijn moeder weghalen en deze ertoe bewegen het toe te vertrouwen aan een volslagen onbekende. Daarna begint de reis met het kind naar de bestemming: een gastgezin, weeshuis, internaat of gelijk welke plek waar kinderen kunnen worden ondergebracht. Tijdens de tocht leerde ze haar beschermelingen hun nieuwe identiteit aan, die erg Belgisch klonk. Ze heeft zich ontfermd over vermoedelijk 300 kinderen en wellicht 3.000 hebben hun leven te danken aan het JVC. Tot op het einde van de oorlog verborg ‘juffrouw Andrée’ kinderen en bewaarde ze een gecodeerde registratie van hun echte naam en geheime schuilplaats. Na de vijandelijkheden verenigt ze de kinderen opnieuw met hun ouders en zet ze zich in voor Aide aux Israélites Victimes de la Guerre (AIGV).

In 1989 krijgt ze de titel Rechtvaardige onder de Volkeren omdat ze de vernietigingsdrift van de nazi-ideologie afwees, in 2004 Mensch de l’année en in 2007, in het Holocaustmonument Yad Vashem in Jeruzalem, die van ereburgeres van de staat Israël. In de Brusselse volkswijk Marollen, hartje stad, is een crèche naar haar genoemd.