Wist u dat de spoken van het kasteel van Beersel ingrijpende veranderingen aankondigen?

07/05/2019

Dit goed bewaarde gebouw is een zeldzaam voorbeeld van de middeleeuwse krijgsbouwkunde in ons land. Het ligt midden in een moeras en was dus makkelijker te verdedigen. Godfried van Hellebeke, een vriend van de hertog van Brabant, startte met de bouw begin 14e eeuw (voltooid in 1312). De drie hoektorens, afgerond aan de buitenzijde om vuurwapens beter te weerstaan, de courtine, de schietgaten, het water in de slotgracht, de brug en de dikke muren maken er een versterkt kasteel van. Het defensieve karakter blijkt voorts uit het feit dat wie voorbij de brug raakte nog een lange gang door moest, en daarna op stenen of kokend water werd vergast. Het kasteel getuigt daarbij van het sombere en harde leven in de middeleeuwen.

 

De familie Witthems erft het kasteel. Eind 15e eeuw verzeilen de Nederlanden in een tienjarige burgeroorlog, waar de steden, gesteund door een deel van de lage adel, tegenover het centrale gezag komen te staan. De veldtochten volgen elkaar op, met wisselende strijdkansen. Kastelen, steden en dorpen komen telkens in andere handen en lijden onder de voorbijtrekkende soldatenbenden. De honger, als gevolg van de misoogsten, en de pest, verspreid door de troepenbewegingen, dunnen de bevolking uit en veroorzaken een economische malaise. De opstand in de steden stuit op een soms bloedige repressie door de troepen van Maximiliaan, raakt de steun van Frankrijk kwijt en dooft vanzelf uit. Na de belegering door de Brusselaars, die zich afzetten tegen keizer Maximiliaan I, wordt het kasteel van Beersel in 1491 gerestaureerd.

 

Het kasteel van de heren Witthem heeft de sombere reputatie een spookkasteel te zijn. Ongewone verschijnselen duiken op in en rond het kasteel wanneer de streek of het land ernstig wordt bedreigd (door oorlog, conflicten, epidemieën …). Er zouden geesten verschijnen wanneer zich politieke omwentelingen aankondigen, om voorspellingen te doen over het komende onheil. Met hun slotgrachten, ophaalbruggen, kerkers, folterkamers, schietgaten … laten de middeleeuwen jong en oud nog altijd huiveren van angst!

 

Om op een luchtiger toon te eindigen, merken we op dat de plek de geestesvader van Suske en Wiske, tekenaar en scenarist Willy Vandersteen, geïnspireerd heeft. Hij gebruikte ze als decor voor zijn strip De Schat van Beersel, uit 1954.