Scheepskanon van Napoleon uit de Schelde gehaald

08/04/2025

Begin november haalden de baggerwerken aan de Oosterweelverbinding in Antwerpen een verrassend stuk tastbaar verleden naar boven: een kanon uit de Napoleontische tijd.

In de Scheldebocht naar het westen, een tweetal kilometer ten noorden van Antwerpen-centrum, zijn grote infrastructuurwerken voor de zogeheten Oosterweelverbinding aan de gang. Hier wordt een tunnel onder de rivier gegraven voor de ontsluiting van de Antwerpse ringweg. Vanaf het Sint-Annabos op Linkeroever zal die uitkomen ter hoogte van de site Noordkasteel op Rechteroever. Pal in het voormalige polderdorp Oosterweel dat – op z’n kerkje na - moest wijken voor de uitbreiding van de wereldhaven.

Tot begin 20e eeuw lag hier het Noordkasteel uit 1862, ter vervanging van het vroegere vijfhoekige Fort Ferdinand of Fort du Nord uit 1811. De Franse keizer Napoleon, zich bewust van het strategische belang van de Scheldestad, had het laten optrekken als onderdeel van zijn ambitieuze plan om Antwerpen uit te bouwen tot een versterkte handelsmetropool met een wereldhaven en een marinearsenaal.

Het kanon is een 36-ponder van 3,5 ton en 3,3 m lang, een stuk zwaar geschut dus dat kogels van 18 kg afvuurde. Op de loop is een anker afgebeeld, een verwijzing naar de Franse militaire vloot. 200 jaar onder water heeft heel wat zandsteen en schelpen afgezet. Na een gespecialiseerde schoonmaak moet blijken of ook het jaartal van gieten is vermeld, zoals toen gebruikelijk was. Mogelijk wordt de attractie dan in de stad tentoongesteld.