Het Egmontpaleis, historische plek en toneel voor grote diplomatieke ontmoetingen

14/09/2022

Het Egmontpaleis, historische plek en toneel voor grote diplomatieke ontmoetingen

Hartje Brussel, een paar stappen van de Zavel, ligt het Egmontpaleis. Deze tempel van de diplomatie verwelkomt staats- en regeringsleiders en tal van internationale conferenties.

Zijn muren ademen meer dan 500 jaar geschiedenis.

In 1532 stond op de huidige locatie het ‘Luxemburghotel’, ook wel ‘Klein Egmonthuis’ genoemd, dat toebehoorde aan de weduwe van Jan van Egmont, geboren Françoise van Luxemburg. Maar van dit gebouw resten slechts enkele zuilen in de tuin. In 1547 koopt dezelfde Françoise van Luxemburg ook het ‘Grote Egmonthuis’ aan. Uit die periode stamt de huidige gevel van het hoofdgebouw in Vlaamse stijl met enkele renaissancekenmerken, achteraan op het voorplein. Deze familie blijft tot in de 18e eeuw in het paleis wonen.

Wanneer de hertogen van Arenberg het in 1752 verwerven, wordt er volop ge- en verbouwd. In 1760 komen er paviljoenen, zuilenrijen en een doorgang bij. De linkervleugel met de manege, de stallingen, dateert uit 1832, net als de gevel aan de tuinzijde. Architect Servandoni herstelde de plek in volle glorie, in klassieke stijl. Hij legde ook de Franse paleistuinen aan.

Begin 19e eeuw ontwerpt architect Cousin op de begane grond de bibliotheek in directoire en de stijlvolle balzaal in ‘wit en goud’, nu de Spiegelzaal. In 1892 vernielt een brand de rechtervleugel; tussen 1906 en 1910 wordt hij heropgebouwd door architect Flanneau. Uit die tijd dateert ook de indrukwekkende ‘Ambassadeurstrap’, naar de originele uit Versailles.

Aan het eind van de oorlog, in 1918, wordt het Egmontpaleis eigendom van de stad Brussel, die er niet zo goed raad mee weet. Jammer genoeg brandt het in 1927 opnieuw in het verkrotte gebouw.

In 1962 zoekt toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, Paul-Henri Spaak, een prestigieuze en passende locatie voor de Belgische diplomatie en overtuigt de Belgische staat het Egmontpaleis aan te kopen. Na een grondige renovatie krijgt het pand zijn oude luister terug, een trefpunt voor zowel bilaterale als multilaterale topontmoetingen.

Sinds 2002 is het beheer van dit beschermde paleis in handen van de Regie der Gebouwen. Het is bij lange geen museum, maar echt het hart van het Belgische diplomatieke leven. In 2019 vonden 723 topbezoeken plaats in zijn salons. 351 staatshoofden werden er ontvangen, van wie de presidenten van Polen, de DRC en Roemenië, naast 372 ministers van Buitenlandse Zaken. Tel daarbij de internationale bijeenkomsten, zoals She Decides, die het opneemt voor de vrouwen in de ontwikkelingslanden. En omdat de locatie in meer dan één opzicht uitzonderlijk is, fungeren haar salons soms als een bevoorrecht filmdecor, zoals voor L’extraordinaire voyage du Fakir of Raid dingue met Dany Boon.

Beroemde mannen en vrouwen hebben achtereenvolgens die salons betreden: Peter de Grote, Lodewijk XV, Wilhelm II van Duitsland, Voltaire … maar ook Nelson Mandela, Gorbatsjov, Angela Merkel en zovelen anderen. Echt een paleis voor de diplomatie.

Bent u tijdens de erfgoeddagen (Heritage days) in België? Dan bent u er welkom.