Casino Knokke, trekpleister aan de kust

21/08/2020

.

Grootse plannen met de badstad in 1923 schiepen dit modernistische multifunctionele bouwwerk. Door de jaren traden er tal van sterren op.

Jozef Nellens en zijn Société Immobilière Knocke Balnéaire waren erop gebrand Knokke op de kaart te zetten. Met de gemeente spraken ze af een heus casino te bouwen. De jonge Antwerpenaar Léon Stynen won de openbare architectuurwedstrijd. In 1929 werd de eerste steen gelegd en op 5 juli 1930 al werd het Casino-Kursaal te Knocke-Albertstrand feestelijk ingewijd.

Aanvankelijk was het alleen vier maanden in het zomerseizoen open. Commercieel toch meteen raak. Meer nog, het werkte als een magneet op de omgeving. Zo verrezen er in de omliggende duinen tal van luxueuze villa’s waarvan de bewoners zich kwamen ontspannen aan het verder landinwaarts gelegen Zegemeer, een zoetwaterbron uitgegraven in een duinpan. In de namiddag luisterden bekende vedetten als Ray Ventura de thés dansants op terwijl ’s avonds cabaret, balletten, opera’s, concerten, recitals en poëzie de welgestelde gasten bekoorden.

De Tweede Wereldoorlog was een sombere periode voor dit mondaine oord. De Duitse troepen bezetten het casino gedeeltelijk, richtten de grote feestzaal in als ontspanningsruimte voor de Wehrmacht en in 1943 camoufleerden ze het zelfs als bunker in hun Atlantikwall, de verdedigingsgordel langs de Atlantische Oceaan. Door de centrale glaswand van de noordgevel heen stak de loop van een (houten) kanon. De bedoeling was dat vijandelijk vuur door de spiegelwanden werd weerkaatst en de aanvallers op zee zou afschrikken. Het casino leed zwaar onder het oorlogsgeweld. Na de wereldbrand zijn de meeste vensters aan diggelen en is de voorgevel nog maar een ruïne.

Gelukkig braken er betere tijden aan. Léon Stynen restaureerde het casino en met het Zomerfestival in 1947 werd het opnieuw in gebruik genomen. Vanaf 1949 stelden grote namen uit de kunstwereld jaarlijks tentoon, zoals Pablo Picasso, Max Ernst, Salvador Dalí, René Magritte …  In 1955 krijgt het gebouw een modern uitzicht in Franse steen, met nieuwe vensters. Het klassieke zomeraanbod wordt later uitgebreid tot een jaarprogrammatie, wat bijdraagt aan de internationale faam. Nu vinden er ook prestigieuze filmfestivals, recepties, gala’s en televisieoptredens plaats.

Twee visuele toppers? Eén: Europa’s grootste kroonluchter van 22.000 stukjes Venetiaans kristalglas uit 1952, 8,5 m diameter, 6,5 m hoog, 6.000 kg zwaar, 2.700 lampen. Twee: het Betoverde Rijk, de 72 m lange panoramische muurschildering uit 1953 van René Magritte, door de meester zelf ter plekke geconcipieerd en onder zijn leiding uitgevoerd.