Oorkonde ‘Lodewijk’ is 1.200 jaar oud geworden!

24/04/2019

Op zaterdag 13 april 2019 vierde het Stadsmuseum Gent (STAM) een wel héél bijzondere verjaardag. Die dag werd het privilege van Lodewijk de Vrome (778-840), keizer van het Heilig Roomse Rijk, voor de Gentse Sint-Baafsabdij uit 819 precies 1.200 jaar. Meteen het oudste intact gebleven ambtelijke document dat in België wordt bewaard en dat tegelijk op het Belgische grondgebied betrekking heeft.

Het privilege bevestigde de autonomie van de abdij en haar gronden, wat ze dus ‘immuun’ maakte voor het gezag van de plaatselijke gouwgraaf van Gent. De abdij mocht in haar eigen gebied zelf boetes innen en misdrijven bestraffen. In ruil voor bescherming van rechten en vrijheden moest ze Lodewijk de Vrome wel een wederdienst verlenen: bidden voor hem, zijn vrouw, kinderen en voor stabiliteit in het rijk; geschenken geven en militaire dienst vervullen. Daardoor wist de keizer de abdijen aan zich te binden om het rijk samen te houden.

De tekst is geschreven in de kanselarij van de keizer in Aken, het bestuurscentrum van het rijk. In het Latijn, op perkament, in het zogeheten Merovingisch cursief schrift, wellicht met een ganzenveer. Het zegel is gemaakt van witte bijenwas, waarover een laagje bruin vernis is aangebracht. Lodewijk de Vrome heeft het document waarschijnlijk zelf ondertekend, vermoedelijk door in het monogram de horizontale streep te trekken.

Het gebruikelijke koosnaampje voor dit privilege luidt … ‘Lodewijk’.

Nog tot 28 mei 2019 te bezichtigen in het STAM in Gent.