KU Leuven stoomt scheidsrechters klaar voor EK
De KU Leuven staat in voor de begeleiding van alle scheidsrechters tijdens het komende Europees kampioenschap voetbal in Frankrijk. Professor Werner Helsen (Trainings- en Bewegingsleer) en zijn team zorgen ervoor dat de scheidsrechters niet alleen fysiek fit en fris aan de aftrap komen, maar ook dat ze mentaal sterk staan.
Helsen legt uit dat topscheidsrechters tegenwoordig net zo goed atleten zijn als de topvoetballers zelf. “Een scheidsrechter legt tijdens een wedstrijd ongeveer dezelfde afstand af als een speler, maar doet dat met meer activiteitswissels, overgangen tussen stilstaan, wandelen, joggen, lopen aan hoge intensiteit en sprinten, en dat om de 4 seconden. Ze nemen elke 2 à 3 seconden beslissingen die de wedstrijd kunnen bepalen. En dat gebeurt het best op niet dan meer dan 15 meter van de actie. Om daar te staan, moet je topfit zijn.”
Professionele begeleiding is dan ook geen overbodige luxe. De meeste ervaren scheidsrechters zijn gewoonlijk al wat ouder dan de spelers, namelijk 40 à 45 jaar. Op het EK zie je bovendien de beste scheidsrechters van Europa aan het werk, die ook worden ingezet in de topcompetities van de UEFA en in eigen land. Ze hebben dus net zoals de spelers een volledig voetbalseizoen achter de rug. Het is belangrijk dat ze fris en fit blijven tijdens het EK.
13 specialisten van de KU Leuven volgen de scheidsrechters sinds april continu op. Het gaat daarbij om sportwetenschappers, fitnesscoaches, dokters, kinesisten en masseurs. Het team gebruikt daarvoor de software van TopSportsLab, een spin-off van de universiteit, die veel gebruikt wordt door voetbal- en veldhockeyteams. Die software geeft elke scheidsrechter individuele feedback op maat. Zo wordt onder andere een risicoprofiel voor blessures opgesteld. De oefeningen die de scheidsrechters krijgen, worden vervolgens toegespitst op hun probleemzones. De 18 scheidsrechters werden zo al opgevolgd sinds de winterstage in 2012.
De begeleiding kijkt verder dan het fysieke. De scheidsrechters moeten ook mentaal sterk blijven om steeds in een flits van een seconde te kunnen beslissen. Postdoctoraal onderzoeker Koen Put, die deel uitmaakt van het team van professor Helsen, werkte een app uit waarmee scheidsrechters hun waarnemingen en beslissingen kunnen verbeteren. De app bestaat uit een pakket videoclips met scenario’s die al dan niet buitenspel aangeven. De scheidsrechters nemen een beslissing en krijgen daarna het juiste antwoord en feedback, met beelden in slow motion. Ze leren met deze app de beperkingen van de menselijke waarneming en de verwerking ervan door de hersenen te compenseren. Uit analyses blijkt dat regelmatig oefenen met de app ook op het terrein tot 20 à 25% accuratere beslissingen leidt.
Zowel fysiek en mentaal zullen de scheidsrechters dus optimaal voorbereid zijn. Als nu onze Rode Duivels ook in topvorm zijn, wordt het dubbel genieten tijdens het EK.