Belgische telescoop reist naar de zon

16/06/2017

Het is nog wachten tot oktober 2018 voordat de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA de satelliet ‘Solar Orbiter’ naar de zon stuurt. Maar een belangrijk onderdeel is al klaar: een telescoop die hoge-resolutiebeelden zal maken van de atmosfeer van de ster. De ‘Extreme Ultraviolet Imager’ (EUI), zoals het instrument heet, is van Belgische makelij.

Tien jaar hebben het Centre Spatial de Liège (CSL) en de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) aan de telescoop gewerkt. Dit gebeurde in samenwerking met de Belgische industrie en buitenlandse partners. De EUI zal beelden in hoge resolutie maken van de atmosfeer van de zon in extreem ultraviolet licht. Dat is licht met een zeer korte golflengte dat enkel vanuit de ruimte te zien is omdat de aardatmosfeer het blokkeert.

Met behulp van de beelden willen wetenschappers onder meer het geheim achterhalen van de zonnelussen. Dat zijn grote bogen van heet gas die zich verspreiden langs de magnetische veldlijnen van de zon. Deze lussen zijn erg dynamisch en uitbarstingen in de richting van de aarde kunnen leiden tot verstoringen in gps- en elektriciteitsnetwerken en in radiocommunicatie. De telescoop zal ook voor het eerst gedetailleerde beelden maken van de noord- en zuidpool van de zon.

De EUI bevindt zich nu in het hoofdkwartier van Airbus in het Engelse Stevenage. Daar worden alle instrumenten van de Solar Orbiter gemonteerd. Na de lancering in 2018 moeten we wel nog enkele jaren wachten op de eerste beelden, gezien de grote afstand die de satelliet moet afleggen om dicht genoeg bij de zon te geraken. De Solar Orbiter zal zeven jaar rond de zon cirkelen.