Aarschot, hoofdstad van de frietcultuur?
De lof van een van onze nationale gerechten, frieten, hebben we al overvloedig gezongen in FOB. Nieuw is dat onlangs drie authentieke frietkoten tot beschermd monument zijn uitgeroepen. Dat verdient uiteraard een extra vermelding.
Frietkoten vind je in allerlei types, formaten, materialen, kleuren maar niet geuren. Het zijn aparte stukjes architectuur die jammer genoeg hoe langer hoe meer uit het straatbeeld verdwijnen. Eind jaren ’50 stonden er her en der zowat 20.000, nu nog amper 4.500. In opdracht van de bevoegde minister moest het agentschap Onroerend Erfgoed de meest authentieke exemplaren onder de 75 kandidaat-frituren selecteren en ze een beschermde status verlenen.
De criteria om erkend te worden als ‘erfgoedfrituur’ waren terecht niet mals. Locatie, uitzicht, leeftijd, interieur en stijl en het enthousiasme van de frituristen bepaalden of ze in aanmerking kwamen. En of de drie uitverkorenen aan de voorwaarden voldeden! De eerste serveert zijn frieten van zelfgesneden aardappelen in de originele puntzak in een barak van gedraaide aluminium aan een pleintje in Aarschot, de tweede in een echte lijnbus dicht bij het station daar en in het Oost-Vlaamse Sint-Lievens-Houtem doet nummer drie dat in een charmant chaletje dat de omgeving van de kerk siert. Hun specialiteiten, zoals sauzen en snacks, zijn evenmin te versmaden.
Na de frietcultuur maken nu ook drie frituren aanspraak op UNESCO-bescherming om een brok volkscultuur voor het nageslacht te bewaren.