Jeanne Dielman: beste film aller tijden is … Belgisch
In 2022 riep het gerespecteerde British Film Institute (BFI) in zijn tienjaarlijkse peiling Sight & Sound het meesterwerk van de Brusselse cineaste Chantal Akerman Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles (1975) uit tot beste film in de 130-jarige geschiedenis van het medium.
Als je in één adem genoemd wordt met Alfred Hitchcocks Vertigo (1958) of Orson Welles’ Citizen Kane (1941), dan weet je het wel. Liefst 1.600 filmcritici en cinefielen prezen deze experimentele en feministische prent en waarschijnlijk het bekendste voorbeeld van slow motion regelrecht de hemel in.
We zijn getuige van drie dagen uit het leven van een Brusselse weduwe, samengebald in 208 minuten film. Routineus en ritueel voert ze haar huishoudtaken uit. Op het eerste gezicht een vrij banaal gegeven. Maar één keer per dag, ’s namiddags, prostitueert ze zich, omwille van haar tienerzoon. Er moet toch brood op de plank komen.
Diverse redenen verklaren dat de prent verheven is tot de status van dramatisch kunstwerk. Zo breekt Akerman hier radicaal met de gebruikelijke beeld- en vertelstijl onder meer door de statische shots, dwingt ze de kijker zelf tot regiekeuzes door Jeannes handelingen bijna eindeloos uit te spinnen en creëert ze drama en spanning met een duidelijk vrouwelijk perspectief. Een overwegend vrouwelijke crew zoomt in op de innerlijke leefwereld van vrouwen die de maatschappij traditioneel onderbelichtte.
Jeanne Dielman, gegarandeerd een ruim drie uur revolutionaire kijkervaring!