Een Belg in het hart van het Vaticaan

12/03/2020

Geboren en getogen Antwerpenaar Johan Ickx is een van de grootste kenners van het Vaticaans Archief en speelt een vooraanstaande rol op de Heilige Stoel.

Johan Ickx werd in 1962 geboren in Antwerpen en is hoofd van het Historisch Archief van het Staatssecretariaat van de Heilige Stoel, dus van de sectie voor Buitenlandse Zaken van het Vaticaan. Nooit eerder bekleedde een leek zo’n hoge post in het Vaticaan.

Maar hoe kreeg onze landgenoot zo’n positie? Daar zit zijn academische loopbaan voor iets tussen. Johan Ickx volgde in de KU Leuven filosofie, theologie en godsdienstwetenschappen. Daarna studeerde hij voort aan de Pauselijke Gregoriaanse Universiteit in Rome en behaalde een doctoraat. Zijn eindscriptie handelde over de veroordeling van de Leuvense universiteit door de Heilige Stoel in de 19e eeuw. In 2000 neemt het Vaticaan hem in dienst als archivaris. Maar geleidelijk werkte hij zich op tot hoofd van het Historisch Archief, als eerste leek in de geschiedenis. Naast archivaris is hij historicus en auteur, onder meer bekend van zijn boek De oorlog en het Vaticaan.

Nooit eerder speelde Johan Ickx zo’n belangrijke rol. Paus Franciscus heeft immers besloten het ‘geheime archief’, dat het pontificaat bestrijkt van de omstreden paus Pius XII, voor de historici te openen. Het gedeelte waarvoor de Belg bevoegd is, telt 1,3 miljoen gedigitaliseerde en gerangschikte documenten, om het opzoekwerk te vergemakkelijken.