Koekelberg, ontworpen als pantheon, voltooid als basiliek

13/11/2020

De Heilig Hartbasiliek van Brussel werd precies 50 jaar geleden in gebruik genomen. De Brusselaars noemen haar gemeenzaam: basiliek van Koekelberg. Deze enorme kerk, de vijfde grootste ter wereld, is 164,5 meter lang en is het grootste art-decogebouw dat er bestaat.

Haar oorsprong valt bijna samen met het ontstaan van ons land, want de eerste koning der Belgen had het concept bedacht. Maar zijn opvolger, Leopold II (1835-1909), gaat ermee aan de slag. Hij plande een koninklijke wijk op deze grote esplanade op de grens van de gemeenten Ganshoren en Koekelberg, ten noordwesten van Brussel. Eerst wilde hij ter gelegenheid van 50 jaar Belgische onafhankelijkheid een nationaal pantheon oprichten, naar het voorbeeld van dat in Parijs, dat er zou hebben uitgezien als een klassieke Griekse tempel. Daarvan getuigen nog de Landsroemlaan en de Pantheonlaan in de wijk.

Een bezoek aan de Sacré-Cœur van Parijs in 1902 en druk van de machtige katholieke partij overtuigen de vorst om een bedehuis te bouwen. Op 12 oktober 1905 legt Leopold II de eerste steen van de nationale basiliek. De graafwerkzaamheden waren klaar wanneer de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, die het werk stillegt. Na de wapenstilstand wordt het project heropgestart en in november 1921 krijgt het plan van de Gentse architect Albert Van huffel groen licht. Na heel wat financiële wederwaardigheden en een onderbreking door een nieuwe oorlog leidt kardinaal Van Roey op 28 januari 1952 de plechtige inzegening van de kerk. Dan is het nog 18 jaar wachten voor de koepel af is en de basiliek op 11 november 1970 in gebruik wordt genomen.