Het Tasselhuis, het eerste art-nouveaugebouw

08/09/2022

Het Tasselhuis, sinds 1976 onder monumentenzorg, behoort samen met het woonhuis-atelier van de architect, het Solvayhuis en het Van Eetveldehuis met uitbreiding tot de ‘Grote stadswoningen van architect Victor Horta’ en is UNESCO-werelderfgoed. Het gaat door voor het eerste art-nouveaugebouw in Europa.

Deze woning, in 1893 opgetrokken door Victor Horta (1867-1947), voor zijn vriend en hoogleraar Émile Tassel, is de eerste uiting van art nouveau. De plannen van het Tasselhuis zijn getekend in 1892-93 en de bouw werd voltooid in 1895.

Zijn trappenhuis is zowat het meest bekend en symbolisch voor een stijl die de Brusselse burgerij zal weten te bekoren en draagt alvast alle kenmerken in zich die Horta later in zijn andere woningen integreert: een zichtbare ijzerstructuur, het decor wordt in de structuur verwerkt, de ruimte rond de vestibule en het trappenhuis organisch aanwenden met lichtinval door glaspartijen en via een lichtschacht, de bouw van een serre centraal in het huis. Horta is voorstander van totaalkunst, het resultaat van de arbeid van alle bekwame vaklui samen met wie hij ieder detail van zijn project uitwerkt. Hij doet zijn voordeel met de dualiteit van de materialen, de contrasten tussen steen en metaal waar hij een vormentaal uit puurt: gebogen lijnen, zweepslagmotieven, plantenstengels, golvingen.