Yolande Moreau, actrice, komiek en filmregisseur
De Belgische actrice, regisseur en drievoudig César-laureate wordt geboren op 27 februari 1953 in Brussel. Haar vader is een Waalse houtverkoper en haar moeder een Vlaamse huisvrouw. Ze begint haar carrière in kindershows, na haar opleiding aan de toneelschool Jacques Lecoq. Agnès Varda merkt haar op op de bühne, in een show die ze zelf heeft geschreven en waarin ze zelf optreedt als een vrouw die zopas haar minnaar heeft vermoord: Sale affaire, du sexe et du crime. Van Varda krijgt ze haar eerste rollen, eerst in een kortspeelfilm, daarna in haar langspeler Sans toit ni loi, een drama uit 1985.
Ze wordt een pijler van het gezelschap van Jérôme Deschamps en Macha Makeieff en springt in het oog als een maf en poëtisch personage met grove manieren. Vanaf dan versiert ze vooral komische filmrollen, zoals in Le Bonheur est dans le pré en Les Trois Frères. Ze speelt ook de conciërge in Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain, in 2001.
Vier jaar later gaat ze aan de andere kant van de camera staan en regisseert ze samen met Gilles Porte Quand la mer monte, een spiegelspel tussen leven en toneel. Daarin speelt ze Irène, die voor één enkel personage optreedt en Dries ontmoet, een reuzendrager uit het Noorden. Zo begint een liefdesgeschiedenis met een vreemde uitwerking op de show die Irène op het toneel brengt. De film scoort onverwacht goed bij het publiek en wint twee Césars in 2005, die van Beste Debuut en van Beste Actrice.
Na haar eerste ervaring als regisseur pakt Yolande haar acteercarrière weer op. We zien haar terug in grote auteursfilms, van Catherine Breillat over Costa-Gavras tot Albert Dupontel. In 2008 speelt ze de autodidactische schilderes Séraphine van Martin Provost, waar ze haar hele menselijke kant in legt. Het gaat over Séraphine Louis, bijgenaamd de Senlis, autodidactisch schilder, die op het eind van haar leven in een psychiatrische kliniek verblijft. Die vertolking leverde haar een tweede César voor Beste Actrice op. Na die opmerkelijke rol speelt ze geschifte en venijnige rollen in films van Benoît Delépine en Gustave Kervern: Louise-Michel, daarna Mammuth met Gérard Depardieu. Ze is angstaanjagend in de horrorfilm La Meute of in Où va la nuit, waar ze een geslagen vrouw speelt die haar man vermoordt. In 2013 gaat Yolande opnieuw regisseren, Henri, het verhaal over een ontmoeting tussen een restauranthouder en een verstandelijk gehandicapte vrouw.
In 2019 vertolkt ze in La bonne épouse de rol van Gilberte, de ietwat dromerige schoonzus, kooklerares en Adamo-fan van een directrice van een huishoudschool (Juliette Binoche).
Die laatste ziet het helemaal niet meer zitten na de dood van haar man, de financiële ramp en de revolte van mei ’68.
© Denis Makarenko/Shutterstock