Stefan Hertmans, veelzijdig literair genie
Poëzie, romans, kort- en reisverhalen, essays, theaterteksten, recensies, columns. Veelschrijver en vaak gelauwerde Stefan Hertmans heeft het allemaal in de vingers. Hij geniet bekendheid in én buiten België.
De in 1951 in Gent geboren Stefan Hertmans werd pas vrij laat auteur. Na zijn opleiding Germaanse filologie aan de RUG doceerde hij in zijn geboortestad aan het Secundair Kunstinstituut en aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten. In de jaren ’70 was hij ook actief in de jazzwereld.
Hoewel hij vooral bekend is als romancier en in 1981 ook officieel in dat genre debuteerde met Ruimte, intellectualistisch proza met heel wat verwijzingen naar muziek, schilderkunst en literatuur, begon Stefan Hertmans als puber gedichten te schrijven. Altijd al voelde hij poëzie als een permanent aanwezige ondertoon in zijn leven. Hij merkte dat het publiek er belangstelling en respect voor kreeg en is er nooit meer mee gestopt, zodat hij nu bovenal dichter is. Getuige zijn talrijke gedichtenbundels.
Wij zetten enkele van zijn mijlpalen en hoogtepunten uit de prozaliteratuur in de schijnwerpers. Naar Merelbeke (1994), waarin hij op een ontroerende maar ook grappige manier vertelt over de volwassenwording van een jongen in een Vlaams dorp in de jaren ’50 en ’60, tegen de achtergrond van zijn fantasieën over de Koude Oorlog en zijn openbloeiende seksualiteit. De kloof tussen zijn eigen wereld en die van de volwassenen kan hij alleen met verbeelding overbruggen. In Oorlog en Terpentijn (2013) toont Hertmans zijn tot volle wasdom gekomen veelvoudig literaire talent. Zijn grootvader had op hoge leeftijd zijn herinneringen aan zijn leven voor, tijdens en kort na WO I neergeschreven. Ruim dertig jaar liet de auteur ze ongelezen tot hij besloot dat leven tot een roman te verwerken, zijn meest gelezen en vertaalde meesterwerk. In zijn recentste roman, De Opgang (2020), ook oorlogsproza, analyseert hij de handel en wandel van ene Willem Verhulst, voormalig SS’er en collaborateur die echt heeft bestaan en in wiens huis in Gent hij in 1979 zonder het te beseffen zelf kwam te wonen.
Op tal van lezingen, festivals en symposia in België en wereldwijd, van de VS tot Australië, heeft Stefan Hertmans de Nederlandstalige literatuur met verve vertegenwoordigd. Zijn werk is vertaald in het Afrikaans, Deens, Duits, Engels, Frans, Hongaars, Italiaans, Japans, Kroatisch, Noors, Pools, Servisch, Sloveens, Spaans en Zweeds.
© Foto Wikipedia, Public Domain