Simon Stevin, een Belg met vele talenten
De in Brugge geboren Simon Stevin was een man met vele talenten. Hoewel hij meestal een wiskundige wordt genoemd, reikte zijn invloed veel verder. Wie is deze beroemde Belg precies?
Naast zijn geboorte in 1548 in de toenmalige Bourgondische Nederlanden is er weinig bekend over de jeugd van de wiskundige. Hij werkte op jonge leeftijd enige tijd als boekhouder en kassier in Antwerpen, waarna hij terugkeerde naar Brugge om voor de Brugse Vrije te werken, maar hij verliet de stad weer in maart 1571. Stevin reisde naar Polen, Pruisen, Zweden en Noorwegen en deed daar inspiratie op voor de verbetering van waterwegen en havens. In 1577 keerde hij terug naar zijn vorige werkgever.
Stevin verliet Brugge opnieuw in 1581 en verhuisde naar Leiden. Hij schreef zich twee jaar later op 35-jarige leeftijd in aan de universiteit van die stad, maar het is niet duidelijk wat hij daar studeerde. Het is ook kort na Simon Stevins aankomst in Leiden dat zijn eerste boeken verschijnen.
Het eerste boek, gepubliceerd in 1582, ging over commerciële rekenkunde. Het jaar daarop kwam er dan een boek over meetkunde. Latere werken behandelden onderwerpen als decimale breuken (hoewel hij ze niet heeft uitgevonden en het systeem dat tegenwoordig wordt gebruikt niet het zijne is, zou Stevin decimalen hebben geïntroduceerd in Europa), algebra, hydrostatica, positiebepaling, Copernicaanse theorie, muziektheorie en... zingen.
Zijn meest opmerkelijke werken waren De Beghinselen der Weeghconst en De Beghinselen des Waterwichts, beide gepubliceerd in 1586, respectievelijk over wegen en over hydrostatica. Hij was geïnteresseerd geraakt in mechanica nadat hij het werk van Archimedes had ontdekt. Ook op dit gebied bewees hij zijn kennis toen hij ontdekte dat voorwerpen van verschillende massa met dezelfde snelheid vallen, zes jaar voordat Galileo dat deed.
Zelfs de Nederlandse taal klonk als muziek in Stevins oren: hij vertaalde tal van wiskundige termen in het Nederlands. Veel daarvan, zoals wiskunde, aftrekken en middellijn worden nog steeds gebruikt, hoewel sommige van zijn neologismen sinds zijn tijd zijn geëvolueerd of veranderd.
Met andere woorden, Simon Stevin grossierde in termen van publicaties, maar er moet ook worden opgemerkt dat Stevin tijdens zijn studie in Leiden een nogal spraakmakende vriend maakte; hij werd bevriend met niemand minder dan prins Maurits, de graaf van Nassau, en werd zijn voornaamste adviseur en leermeester toen deze zijn ambt aanvaardde.
Stevin toonde een groot militair genie en vond een manier uit om indringers tegen te houden door sluizen te openen om het land onder water te zetten. Hij werd in 1593 generaal-intendant van de legers en richtte rond de eeuwwisseling een militaire ingenieursschool op die verbonden was aan de Leidse universiteit.
Hoewel Simon Stevin zeker zijn stempel heeft gedrukt op vele gebieden van het leven, is zijn eigen leven gehuld in mysterie, in die mate dat niemand zijn exacte leeftijd kent en zelfs niet weet of hij in Den Haag of in Leiden is overleden.
De werken van Simon Stevin bleven vaak in de schaduw van tijdgenoten als Galileo Galilei en Johannes Kepler.
Photo: © Wikimedia Commons