Roger Raveel, Belgisch schilder tussen abstractie en realisme

De Belgische schilder Roger Raveel wordt geboren op 15 juli 1921 in het Oost-Vlaamse Machelen-aan-de-Leie. In 1999 wijdt zijn geboortedorp een museum aan hem, dat 300 schilderijen, 2.500 tekeningen en een volledige verzameling grafisch werk herbergt.

De postimpressionistische kunstenaar, schilder, tekenaar en graficus is verwant aan de popart. Hij is er een voorloper van, want hij is er sinds 1952 mee bezig. Raveels kunst grijpt terug op zijn directe omgeving. De dingen die hem omringen krijgen in zijn schilderijen, tekeningen, voorwerpen en installaties een universele betekenis: man, vrouw, planten, reclame, technologie, alles wordt in tijd en ruimte gezien, maar het abstracte van zijn schilderijen varieert met elke nieuwe creatie. Hij neigt voortdurend naar intense uitwisseling tussen schilderij en toeschouwer.

Hij studeerde aan de academie van Deinze (1937-1940) en van Gent (1941-1945) en volgde keramiek aan de academie van Gent, in 1954. In 1962 gaat hij naar Albisola Mare, in Italië, waar hij werkt en exposeert met kunstenaars als Lucio Fontana en Asger Jorn. Via zijn vriend Hugo Claus maakt hij begin jaren ’50 kennis met schilders van de Cobragroep, met name met Karel Appel en Corneille. Maar als één kunstenaar hem sterk heeft beïnvloed, is het wel James Ensor. Een van Raveels bekendste werken, Memory of My Mother’s Deathbed, is vergeleken met een van Ensor dat ongeveer hetzelfde thema heeft: My Dead Mother.

Hij maakt ook monumentaal werk. Zo creëert hij in 1976 een enorme muurschildering voor het metrostation Merode in Brussel en in 2004 plant hij indrukwekkende gekleurde palen op de Grote Markt van Haarlem.

Tijdens zijn lange carrière wordt hem vaak huldebetoon gebracht voor zijn bijdrage aan de geschiedenis van de schilderkunst: de Joost van den Vondel-prijs, de Europaprijs, de Gouden Medaille van de Vlaamse Gemeenschap en de onderscheidingen Ridder in de Kroonorde en Ridder in de Leopoldsorde.

Koning Albert II verheft hem in de adelstand op 27 september 1995. Raveel kiest als wapenspreuk: ‘Wit, bewaar je geheim.’

Na een rijkgevuld kunstzinnig leven verlaat Roger Raveel ons op 30 januari 2013.

© Peter Claeys