François Englert, theoreticus van de elementaire deeltjes
De carrière van de vermaarde fysicus François Englert bereikte haar hoogtepunt toen hij op 8 oktober 2013 de Nobelprijs voor Natuurkunde kreeg. De onderscheiden hoogleraar werd een van de beste ambassadeurs van Toegepaste Wetenschappen en Onderzoek in België.
François Englert liep zijn lagere school in Brussel en studeerde af aan het Koninklijk Atheneum van Koekelberg. Als jongen werd hij begeesterd door zijn wiskundeleraar. Hij studeerde aan de faculteit toegepaste wetenschappen van de Université libre de Bruxelles (ULB), studeerde in 1957 af als fysicus en behaalde een doctoraat in de fysica het jaar daarop.
François Englert ging vervolgens werken aan de Cornell-universiteit in de Verenigde Staten, eerst als onderzoeksassistent in 1959 en een jaar later als assistent-professor. Hij werkte er onder de leiding van Robert Brout, met wie hij zijn hele leven lang zou samenwerken. In 1961 keerde hij terug naar de ULB, waar hij eerst docent en in 1964 professor werd. Robert Brout voegde zich bij hem en beiden kwamen zij aan het hoofd van het departement theoretische fysica dat zij samen oprichtten in 1980. In 1998 ging hij met emeritaat en werd hij "Sackler Professor by Special Appointment" aan de universiteit van Tel Aviv.
In samenwerking met Robert Brout stelde hij op 26 juni 1964 een mechanisme voor dat een verklaring gaf voor de massa van elementaire deeltjes. Een dergelijk mechanisme werd bijna gelijktijdig (op 31 augustus) voorgesteld door Peter Higgs, wiens naam ook geassocieerd wordt met het higgsboson, ook wel het Brout-Englert-Higgs-deeltje genoemd.
De Belgische wetenschapper ontving verschillende onderscheidingen. In 1982 ontving hij de Francqui -prijs. In 1997 mocht hij samen met Robert Brout en Peter Higgs de Particle Prize van de European Physical Society in ontvangst nemen en in 2004 de natuurkundeprijs van de Wolf Foundation.
Op 13 september 2012 viel François Englert de onderscheiding van Commandeur van de Waalse Orde van Verdienste te beurt. Op 29 mei 2013 ontving hij, samen met Peter Higgs en het CERN de Prince of Asturiasprijs voor wetenschappelijk en technisch onderzoek. Daarnaast werd de basisbol van het Atomium de "François Englert-bol" genoemd. Op 8 juli 2013 verleende koning Albert II hem per koninklijk besluit de titel van baron toe. Tot slot kreeg samen met Peter Higgs op 8 oktober 2013 de Nobelprijs voor Natuurkunde.
© Foto: ULB - Jean Jottard