Antwerpen wereldhoofdstad voor start-ups

Antwerpen krijgt de award voor het beleid dat de stad voert om start-ups te stimuleren. En dus niet omdat de stad het grootste aantal succesvolle start-ups ter wereld zou hebben, zegt Karen Boers van Startups.be, dat lid is van het GEN. "De jury haalt twee belangrijke redenen aan om Antwerpen in de bloemetjes te zetten", zegt Boers. "Ten eerste investeert Antwerpen zwaar in digitale infrastructuur. Maar het unieke is dat de stad niet kiest voor één project of voor het zelf opstarten van een incubator. Nee, ze profileert zich meer als een orkestmeester die de verschillende partijen bij elkaar brengt en op elkaar afstemt. Het mag vreemd lijken, maar veel steden doen het anders en kiezen voor één project. Wat Antwerpen doet, is een blauwdruk voor andere steden. Ik heb intussen al een beetje de rest van Europa gezien en ik kan zeggen dat Antwerpen pionierswerk doet."

Burgemeester van Antwerpen Bart De Wever en schepen van Economische Zaken Philip Heylen zijn vanzelfsprekend blij met de award. "De creatieve sector in Antwerpen telt al meer dan 10.000 mensen", zegt Heylen. "Voor veel ondernemers is de stad klein genoeg om hun producten en diensten te testen, maar ook groot genoeg om relevante gegevens uit die oefeningen te halen." Heylen gelooft dat het aankoopbeleid van Antwerpen, 'buy from startups', een cruciale rol speelde in het winnen van de award. Het 'buy from startups'-programma maakt het mogelijk voor nieuwe bedrijven zonder officiële producten en diensten om deel te nemen in de overheidsaanbestedingen. Dit jaar alleen al plaatste de stad voor 1 miljoen euro bestellingen bij start-ups.

Volgens Heylen, is het aankoopbeleid uniek. "We bouwen in sneltreinvaart een ecosysteem voor start-ups uit, waarbij overheid, privé en onderwijs de handen in elkaar slaan. Als je rondloopt in San Francisco, het mekka voor start-ups, zie je nauwelijks producten of diensten van starters. In Antwerpen installeren we binnenkort van nieuwe parkeerborden die werden ontwikkeld door een start-up".

Het draait niet om aantallen, maar toch: Antwerpen telt een tweehonderd start-ups, na Brussel het hoogste aantal in ons land. Een groot deel daarvan huist in de Boerentoren, pal in het centrum van de stad. In 16 van de 26 verdiepingen van de toren hebben zich vandaag start-ups genesteld. Een initiatief dat twee jaar geleden startte onder de vleugels van KBC, dat startit@kbc samen met de Universiteit Antwerpen, iMinds, Cronos, Flanders DC, Mobile Vikings en Accenture opzette.

"We zijn begonnen met een kleine dertig start-ups, vandaag zijn het er meer dan negentig. De hype die er hangt rond Silicon Valley, is enkele jaren geleden naar hier overgewaaid en daar plukken we de vruchten van", zegt Lode Uytterschaut van startit@kbc. "De stad levert duidelijk inspanningen om start-ups een kans te geven. Zij stellen zich dezelfde vraag die wij ons stelden toen we begonnen: hoe kunnen we jonge, innovatieve ondernemingen steunen en op de kaart zetten?"

Antwerpen heeft daarvoor - ook vrij uniek - een start-upmanager, die verschillende partijen bij elkaar brengt, zoals universiteiten, bedrijven, investeerders en ondernemers. "Ik ben zo'n twee jaar geleden met veel idealisme begonnen", zegt Evert Bulcke (34). "In die tijd is er een geweldige dynamiek ontstaan in de stad, waar we op mee kunnen surfen. We zijn bezig met verschillende projecten, iets waar de jury van het GEN wellicht oog voor had. We richten ons bijvoorbeeld op studenten, die we ondernemerschap bijbrengen via workshops en trainingssessies. Volgend jaar starten we ook met StartUp Village, waarin start-ups die al iets verder staan, doordat ze mensen aanwerven en omzet realiseren, gedurende drie jaar een onderkomen krijgen. Ze krijgen op twee locaties onderdak, waarvan één in het centrum van de stad." Ook Bulcke wijst op de enorme groei aan start-ups die er in Antwerpen is. "In de voorbije twee jaar hebben we tweehonderd start-ups zien ontstaan, buiten de incubatoren die er ook zijn. Dat is echt veel. Natuurlijk overleven velen daarvan niet. Maar als de basis breed is, heb je een stevige piramide. Dat is een beetje onze filosofie."